FRESHEM-NL

Het in kaart brengen van zoet en zout grondwater en ondergrond in de Nederlandse kustzone

Het in kaart brengen van het zoete grondwater en de ondergrond in de Nederlandse kustzone is van vitaal belang voor diverse belanghebbenden, waaronder waterbeheerders, drinkwaterbedrijven, agrariërs en natuurbeheerders. Het is essentieel om te weten waar zich zoet, brak of zout water bevindt, evenals de locatie van kleilagen die het diepe grondwater beschermen en de grondwaterstromen beïnvloeden. FRESHEM, afgeleid van FREsh Salt groundwater distribution by Helicopter Electro-Magnetic survey, is een project dat zich richt op het verkrijgen van een gedetailleerd beeld van deze aspecten door middel van metingen vanuit een helikopter.

Het FRESHEM-NL project omvat een samenwerking tussen zeven provincies, zeven waterschappen, vijf waterleidingbedrijven en de onderzoeksinstituten Deltares en TNO. Met behulp van elektromagnetische metingen vanuit de helikopter wordt een 3D-beeld gecreëerd van de kuststrook en de noordelijke provincies. Dit beeld onthult de locatie en diepte van zoet, brak en zout grondwater, evenals de aanwezigheid van diepe kleilagen.

Toekomstig beheer grondwaterreserves

In grote delen van de kuststrook komt afwisselend ondiep brak en zout grondwater voor, met zoet grondwater op grotere diepte. Dit diepere grondwater is van essentieel belang, vooral voor de drinkwatervoorziening. Echter, door factoren zoals zeespiegelstijging, klimaatverandering en toenemend watergebruik, staan de zoetwatervoorraden onder druk. Verzilting, waarbij zoet water geleidelijk zouter wordt, speelt een rol, met gevolgen voor natuur, landbouw en drinkwaterbronnen. FRESHEM-NL biedt cruciale, gedetailleerde informatie. In Zeeland, waar eerdere FRESHEM-resultaten beschikbaar zijn, kunnen we met de nieuwe data zien of de verdeling van zoet en zout grondwater is veranderd.

Deze gegevens worden verzameld door middel van helikoptermetingen, die vervolgens worden gebruikt om een gedetailleerde driedimensionale kaart te maken van het zoutgehalte van het grondwater en van kleilagen in zoete gebieden, tot wel 100-200 meter diep. Deze kleilagen fungeren als bescherming voor het grondwater en bepalen hoe onttrekkingen van invloed zijn op het grondwater onder en boven een kleilaag. De informatie van FRESHEM-NL zorgt ervoor dat we een nauwkeurig beeld hebben van de beschikbare hoeveelheid (zoet) grondwater langs de hele kuststrook en in de noordelijke provincies, waardoor beheerders en gebruikers weloverwogen beslissingen kunnen nemen over het gebruik en duurzaam beheer van dit grondwater.